हुथी–सम्बद्ध चिनियाँ तेल प्रशोधन केन्द्रमाथि अमेरिकी प्रतिबन्ध

खबरडबली संवाददाता

वासिङ्टन । ह्वाइट हाउसले इरानमाथि दबाब बढाउँदा अमेरिकाले बिहीबार हुथी–सम्बद्ध जहाजहरूबाट ५० करोड डलर बराबरको इरानी तेल खरिद गर्ने चीनस्थित एक तेल प्रशोधन केन्द्रमाथि प्रतिबन्ध लगाएको छ ।

अमेरिकी अर्थ मन्त्रालयले एक बयानमा करिब ‘आधा अर्ब डलर’ मूल्यको इरानी तेल खरिद गरेको चीनको शान्डोङ प्रान्तमा रहेको एक ‘चिपट रिफाइनरी’ माथि प्रतिबन्ध लगाउन गइरहेको घोषणा गरेको छ ।

टिपट रिफाइनरीहरू चीनमा साना, निजी स्वामित्वका सञ्चालनहरू हुन् र यिनीहरू देशमा ठूला राज्य–स्वामित्वका उद्यमहरूको विपरीत खडा छन् । बेइजिङले शुक्रबार संयुक्त राज्य अमेरिकालाई ‘चीन र इरानबीचको सामान्य व्यापार र आर्थिक सहयोगलाई कमजोर बनाएको’ आरोप लगाउँदै प्रतिक्रिया दिएको छ ।

अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले कार्यालयमा फर्केपछि इरान विरुद्ध ‘अधिकतम दबाब’ को अभियान पुनः स्थापित गरेका छन् र पहिले नै इरानका तेलमन्त्री सहित धेरै व्यक्ति र संस्थाविरुद्ध प्रतिबन्धहरू लागू गरिसकेका छन् ।

अर्थ मन्त्रालयका अनुसार हुथीहरूसँग सम्बन्धित जहाजहरू र इरानी सशस्त्र बल लजिस्टिक्स, एमओडिएएफएल सहित इरानको ट्याङ्करहरूको ‘छायाँ फ्लिट’ द्वारा विचाराधीन तेल ढुवानी गरिएको थियो ।

मन्त्रालयले रिफाइनरीहरू आपूर्ति गर्ने जिम्मेवार थप १९ वटा जहाज र कम्पनीमाथि पनि प्रतिबन्ध लगाएको छ । “टिपट रिफाइनरीको इरानी तेल खरिदले इरानी शासनका लागि प्राथमिक आर्थिक जीवनरेखा प्रदान गर्दछ, इरान आतङ्कको प्रमुख राज्य प्रायोजक हो”, अर्थमन्त्री स्कट बेसेन्टले भने ।अमेरिकी विदेश मन्त्रालयले बिहीबार चिनियाँ तेल टर्मिनलमाथि आफ्नै प्रतिबन्धको घोषणा गरेको छ ।

“चीनसहित इरानको तेल निर्यात शून्यमा पुर्‍याउन राष्ट्रपति ट्रम्पको अधिकतम दबाब अभियानको अनुसरणमा यी प्रतिबन्धहरू लगाइएका हुन्”, विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ता टेमी ब्रुसले विज्ञप्तिमा भने, “चीन अहिलेसम्म इरानी तेलको सबैभन्दा ठूलो आयातकर्ता हो । उनले तेहरानले यी तेल आम्दानीलाई अमेरिकी सहयोगीहरू विरुद्ध ‘वित्तीय आक्रमण’ गर्न र विश्वभरि ‘आतङ्कवाद’ लाई समर्थन गर्न प्रयोग गरेको बताए ।

शुक्रबारका कदमहरूबारे सोधिएको प्रश्नमा चीनको विदेश मन्त्रालयले बेइजिङले ‘सधैँ अवैध एकपक्षीय प्रतिबन्ध र लामो अधिकार क्षेत्रको दुरुपयोगको विरोध गरेको’ बताएको छ । “चिनियाँ उद्यमहरूको वैध अधिकार र हितको दृढतापूर्वक रक्षा गर्न चीनले सबै आवश्यक उपायहरू लिनेछ”, मन्त्रालयको प्रवक्ता माओ निङले नियमित पत्रकार सम्मेलनमा भने ।