मोदीको दोस्रो कार्यकाल, कमजोर बन्दै एनडीए गठबन्धन

काठमाडौं । महाराष्ट्र राज्यमा सिंहासनको लागि भएको घमासान लडाईंपश्चात भाजपा मुख्यमन्त्री देवेन्द्र फडणवीसले पदबाट राजीनामा दिएका छन् । नाटकीय ढंगबाट सरकार बनेको ४ दिनमै बहुमत गुमाएपछि फडणवीसले पदबाट राजीनामा दिएका हुन् ।

अदालतले फ्लोर टेस्ट पास गर्न निर्देशन दिएसँगै उनले पदबाट राजीनामा दिएका हुन् । फडणवीसलाई बुधबारसम्म फ्लोर टेस्ट गर्नको लागि अदालतले निर्देशन दिएको थियो । फडणवीसको राजीनामासँगै महाराष्ट्रमा शिवसेना, राष्ट्रवादी कंग्रेस र कंग्रेस गठबन्धनबाट सरकार बन्ने निश्चित भएको छ ।

महाराष्ट्र राज्यको सिंहासनबाट बाहिरिएसँगै राष्ट्रिय प्रजातान्त्रिक गठबन्धन (एनडीए)लाई निकै ठूलो धक्का पनि लागेको छ ।

ठूला राज्यबाट एनडीए गठबन्धन बाहिरिदैं

२०१७ सम्म ७२ प्रतिशत राज्यमा शासन गरिरहेको एनडीए गठबन्धन धराशाही बन्दै गएको छ । मध्य प्रदेश, राजस्थान छत्तीसगढ र महाराष्ट्रजस्ता ठूला राज्यहरुको सत्ताबाट गठबन्धन बाहिरिएको हो । गठबन्धन २०१९ सम्म आउँदा ४१ प्रतिशत राज्यमा मात्रै सिमित भएको छ ।

यद्यपी मिजोरम र सिक्किमजस्ता साना राज्यहरुमा एनडीएले नयाँ खाता खोलेको छ । अहिले भारतका १७ राज्यमा एनडीएको सरकार छ । जसमध्ये १३ राज्यमा भाजपा र अन्य चार राज्यमा त्यहाँका सहयोगी दलहरुको सरकार छ ।

केन्द्रिय राजधानी दिल्लीबाट पहिलादेखि नै टाढा

एनडीए सुरुदेखि नै राष्ट्रिय राजधानी दिल्लीको सत्ताबाट टाढा छ । पछिल्लो सत्ता च्यूतसँगै आर्थिक राजधानी मानिएको महाराष्ट्रबाट पनि एनडीए बाहिरिएको छ । महाराष्ट्रको कुल जीडीपी करिब ३० लाख करोड भारतीय रुपैया छ । यो देशको जीडीपीको १४ प्रतिशत हिस्सा हो । भारतका मुख्य ४० प्रतिशत कर्पोरेट अफिस पनि महाराष्ट्रमा नै रहेको बताइन्छ ।

आर्थिक राजधानी महाराष्ट्रबाट पनि बाहिर

उत्तर प्रदेशपश्चात लोकसभामा सबैभन्दा धेरै सीट अर्थात ४८ सीट महाराष्ट्रको छ । आर्थिक राजधानी र धेरै सीट भएको कारण पनि एनडीए गठबन्धनको लागि महाराष्ट्र महत्वपूर्ण रहेको थियो । तर, महाराष्ट्रमा ठूलो शक्ति हुँदा हुँदै पनि बहुमत जुटाउन नसक्दा एनडीए गठबन्धन बाहिरिन बाध्य भयो । अहिले महाराष्ट्रमा भाजपासँग मात्रै १०५ सिट छ । भाजपा महाराष्ट्र धेरै सीट भएको ठूलो दलसमेत हो ।

कुन कुन राज्यमा छ एनडीएको सरकार ?

अहिले एनडीए गठबन्धनको नेतृत्वमा हिमाञ्चल, उत्तराखण्ड, हरियाणा, उत्तर प्रदेश, बिहार, झारखण्ड, सिक्किम, आसाम, अरुणाञ्चल, नागाल्याण्ड, मनिपुर, मेघालय, त्रिपुरा, मिजोराम, गुजरात, कर्नाटाका र गुवामा सरकार छ ।

ठुलो जनसंख्या हिस्सा मानिएको मध्य प्रदेश, राजस्थान, महाराष्ट्र, उडिसा, राईपुर, आन्ध्रप्रदेश, तमिलनाडु र केरलालगायतका राज्यबाट एनडीए सत्ता बाहिर छ । २०१७ सम्म एनडी गठबन्धले राजस्थान, मध्यप्रदेश, महाराष्ट्र, आन्ध्र प्रदेशलगायतका महत्वपूर्ण राज्यहरुमा पनि सरकार बनाएको थियो । (एजेन्सीको सहयोगमा)