यसरी तीन सय ८५ अभियुक्तले ढाँटेको झुट खोतल्यो पोलिग्राफ मेसिनले

काठमाडौं । कुटपिट गरेर तथा धम्क्याएर अभियुक्तलाई घटनाबारे बोल्न लगाउने प्रहरीको अनुसन्धान शैली फेरिँदै गएको छ । अपराध अनुसन्धानमा नेपाल प्रहरीले झुटो बोलेको पत्ता लगाउने आधुनिक पोलिग्राफ प्रविधिलाई प्राथमिकता दिएको छ । आजको नयाँ पत्रिका दैनिकमा खबर छ–दुई वर्षमा हजारभन्दा धेरै घटनामा प्रहरीले पोलिग्राफको सहयोगमा अनुसन्धान गरेको छ । प्रहरीले २३ माघ ०७० बाट अपराध अनुसन्धानमा पोलिग्राफ टेस्ट सुरु गरेको थियो । त्यसयता एक हजार १५ जना अभियुक्तमाथि पोलिग्राफ टेस्ट गरिएको अपराध अनुसन्धान विभागका एआइजी विज्ञानराज शर्माले बताए । ‘पोलिग्राफ टेस्टबाट धेरै जटिल घटनाको अनुसन्धान सुल्झिएको छ,’ एआइजी शर्माले भने, ‘अदालतले पनि सहायक प्रमाणमा रूपमा स्वीकार गर्ने भएकाले मुद्दा पनि बलियो हुने गरेको छ ।’ फुटबल खेलाडी विमल घर्तीमगरकी बहिनी मनीषाको मृत्युको छानबिनमा केही दिनअघि मात्र प्रहरीले मनीषाका प्रेमी आशिष चौधरीको पोलिग्राफ टेस्ट गरेको थियो । चौधरीले मनीषा झुन्डिएको बताएकोमा पोलिग्राफ टेस्टमा पनि उनले नढाँटको रिपोर्ट आएको थियो । जसले घटनाको अनुसन्धानलाई सहज बनायो । तीन सय ८५ जनाले ढाँटेको पुष्टि हालसम्मका एक हजार १५ मध्ये पोलिग्राफ टेस्टमा तीन सय ८५ जनाले ढाँटेको पुष्टि भएको थियो । ६५ जना अभियुक्तले पोलिग्राफ टेस्ट गर्नेबित्तिकै अपराध स्विकारेका थिए । त्यसअघि प्रहरीले पटक–पटक सोध्दा पनि उनीहरूले अपराध स्विकारेका थिएनन् । त्यस्तै अनुसन्धानमा तानिएका चार सय ९० जनाले भने सोधपुछकै क्रममा नढाँटेको पोलिग्राफ टेस्टको रिपोर्ट आएको थियो । टेस्ट गरिएकामध्ये ७५ जनाको अस्पष्ट रिपोर्ट आएको छ । भ्रष्टाचारदेखि हत्यासम्म पोलिग्राफ सबैभन्दा धेरै हत्यासम्बन्धी घटनाको अनुसन्धानमा पोलिग्राफ टेस्ट भएका छन् । हत्यामा पाँच सय आठ, चोरीमा एक सय ८२, बलात्कारमा ३१, ठगीमा २९, लागुऔषध तस्करीमा ६, हत्या प्रयासमा २४ जनामाथि यस्तो टेस्ट भएको छ । दुर्घटनाका घटनामा समेत पोलिग्राफ टेस्ट गरेर विवाद सुल्झिएका छन् । त्यस्तै अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगले ७३ जनामाथि यस्तो टेस्ट गरेको छ ।