सुर्खेत । कर्णालीका सुर्खेत लगायतका क्षेत्रमा बसोबास गर्दै आएका राउटे समुदायका युवाहरूले पछिल्लो समय रातको समयमा बस्ती असुरक्षित भएको भन्दै सुरक्षा व्यवस्थाको माग गरेका छन्।
गत असोज २४ गते राति लेकबेँसी नगरपालिका नजिकैको राउटे बस्तीमा मदिरा सेवन गरेर प्रवेश गरेका एक युवकलाई समुदायका युवाहरूले नियन्त्रणमा लिएर प्रहरीलाई बुझाएका थिए।
जिल्ला प्रहरी कार्यालयका प्रवक्ता एसपी मोहनजङ्ग बुढ्थापाले ती युवकविरुद्ध आवश्यक अनुसन्धान अगाडि बढाइएको जानकारी दिए। राउटे युवाहरूका अनुसार पछिल्लो समय बाहिरी मानिसहरू बिनाकाम बस्तीमा प्रवेश गर्ने र मादक पदार्थ सेवन गरेर अवाञ्छित गतिविधि गर्ने प्रवृत्ति बढ्दै गएको छ।
राउटे युवा दीपक शाही भन्छन्, “हिजोमात्र एक जना रक्सी पिएर बस्तीमा आएर हल्ला गर्यो, हामी त्रासमा छौँ। रातमा बिनाकाम बस्तीमा नआउन सबैलाई अनुरोध गर्छौँ।”
‘बस्तीमा प्रहरी चाहियो’
राउटे समुदायको संरक्षणका लागि काम गर्दै आएका सोसेक नेपालका दुर्गा खत्रीले बस्तीमा सुरक्षा चुनौती बढ्दै गएको बताउँदै स्थायी प्रहरी टोली खटाउन आवश्यक रहेको औंल्याए।उनका अनुसार, “रातको समयमा गलत नियतका मानिसहरू बस्तीमा प्रवेश गर्ने क्रम बढ्दै गएको छ। यसले राउटेहरूको सुरक्षा मात्र होइन, उनीहरूको जीवनशैलीमै असर पार्दैछ।”
खत्रीले थपे “राउटेलाई भत्ताको साटो राशन दिनुपर्छ। भत्ताको पैसा प्रायः मदिरा किन्न प्रयोग हुने भएकाले उनीहरू स्वास्थ्य र सुरक्षाको दृष्टिले जोखिममा छन्।”
भाइरल ज्वरोको सङ्क्रमण
सुरक्षा समस्या मात्र होइन, पछिल्लो समय राउटे समुदायमा भाइरल ज्वरोको सङ्क्रमण पनि बढेको छ। राउटे बस्तीमा खटिएकी स्वास्थ्यकर्मी अनुजा पन्तका अनुसार, सुरुवातमा दुई जनामा मात्र ज्वरो देखिएको भए पनि अहिले २५ जनाभन्दा बढी बिरामी भएका छन्।
उनले भनिन्, “डेङ्गु परीक्षण गर्न नदिने भएकाले हामीले प्राथमिक उपचार मात्र गरेका छौँ। अन्य परीक्षणका लागि उनीहरू ‘कन्भिन्स’ हुँदैनन्।”
राउटे जनसंख्या लगातार घट्दै
राष्ट्रिय मानवअधिकार आयोगको २०८१ सालको प्रतिवेदन अनुसार, राउटे जनसंख्या लगातार घट्दै गएको छ। २०७५ सालमा १४९ रहेको जनसंख्या २०७८ सम्म आइपुग्दा १४४ मा झर्यो, र अहिले २०८१ को तथ्याङ्क अनुसार १३५ मा सीमित भएको छ।
विज्ञहरूका अनुसार, यो घट्दो संख्याको कारण सामाजिक परम्परा, विवाह सम्बन्धी नियम, अत्यधिक मदिरा सेवन, र कमजोर स्वास्थ्य अवस्था हुन्।
सोसेक नेपालका कार्यकारी प्रमुख हीरासिंह थापाका अनुसार, “राउटे समुदायमा तीन वंश — कल्याल, रास्कोटी र सोवंशी छन्। एउटै वंशबीच विवाह नहुने परम्परा र श्रीमान्को मृत्युपछि महिलाले पुनर्विवाह गर्न नपाउने संस्कारले जनसंख्या घटाएको हो।”
हाल राउटे समुदायमा २३ जना एकल महिला रहेका छन्, जसमा धेरैजसो २०–३० वर्ष उमेर समूहका छन्।
यो नेपाली भाषाको अनलाइन समाचार संस्था हो । हामी तपाईहरुमा देशविदेशका समाचार र विचार पस्कने गर्छौ । तपाईको आलोचनात्मक सुझाव हाम्रा लागी सधै ग्रह्य छ । हामीलाई पछ्याउनुभएकोमा धन्यवाद । हामीबाट थप पढ्न तल क्लिक गर्नुहोस् ।
मंसिर २१ गते, २०८२ - १०:४१
काठमाडौं उपत्यकाको जीवन, संस्कृति र संगीतमा जहाँ–जहाँ पाइला टर्छ, त्यहीँ कतै ‘सिलु’ नामको कथा अनिवार्य रूपमा उपस्थित हुन्छ। यो कथा केवल प्रेमी दम्पतीक...
मंसिर २१ गते, २०८२ - १०:३५
हेटौँडा। उज्यालो नेपाल पार्टीकी केन्द्रीय सदस्य विद्या श्रेष्ठले पार्टीबाट राजीनामा दिएकी छन्। श्रेष्ठले सामाजिक सञ्जालमार्फत जानकारी दिँदै पार्टीको न...
मंसिर २१ गते, २०८२ - १०:३१
काठमाडौँ। कालीमाटी फलफूल तथा तरकारी बजार विकास समितिले आजका लागि विभिन्न तरकारी र फलफूलको थोक मूल्य तोकेको छ। मूल्य सूची किसान, व्यापारी र उपभोक्ताले ...
मंसिर २१ गते, २०८२ - १०:२७
ओखलढुंगा । ओखलढुंगाको ढेबुवा, बिहान ५ बजे। सुनकोशी नदी किनारमा स–साना विद्यार्थीहरू भेला हुन्छन्। उनीहरूको विद्यालयको बाटो मात्र १० मिनेटको दूरीमा भए ...
मंसिर २१ गते, २०८२ - १०:२४
म्याग्दी । म्याग्दीको पश्चिमी क्षेत्रका तीन स्थानीय तहलाई जिल्ला सदरमुकाम बेनीसँग जोड्ने बेनी–दरवाङ सडक पहिरोले बारम्बार संकटमा पारिरहेको छ। सडकको खतर...
मंसिर २१ गते, २०८२ - १०:१६
ललितपुर । आवश्यक मर्मत सम्भारका लागि आजदेखि दुई महिनासम्म कान्ति राजमार्ग बन्द हुने भएको छ । जिल्ला प्रशासन कार्यालय ललितपुरका अनुसार कान्ति राजमा...
मंसिर २१ गते, २०८२ - ०९:५९
काठमाडौं । नेकपा एमालेका महासचिव शंकर पोखरेलले मधेश प्रदेशको राजनीतिक यथार्थमा आएको नयाँ परिवर्तनलाई ऐतिहासिक मोडका रूपमा व्याख्या गरेका छन् । सामाजिक...
मंसिर २१ गते, २०८२ - ०८:३५
नवलपरासी । पूर्वी नवलपरासीको देवचुली नगरपालिका–१३ स्थित मातृभूमि मध्यवर्ती सामुदायिक वन क्षेत्रमा ८ वटा मृग मृतावस्थामा फेला परेका छन्। एकैपटक यति ठूल...
मंसिर २१ गते, २०८२ - ०८:०५
मकवानपुर । सडक डिभिजन हेटौंडाले आज बिहानैबाट बुद्धचोक क्षेत्रमा सडक विस्तारका लागि घर र संरचना भत्काउन सुरु गरेको छ। सडक डिभिजनले ५ मंसिरमा १५ दिने...
मंसिर २१ गते, २०८२ - ०७:५५
काठमाडौं । मधेश प्रदेशका नवनियुक्त मुख्यमन्त्री कृष्णप्रसाद यादवको शपथग्रहण आइतबार हुने भएको छ। यादव सात दलको समर्थनमा शुक्रबार मुख्यमन्त्रीमा नियुक्...




प्रतिकृया लेख्नुहोस्: