Ntc summer Offer
Khabar Dabali २ फाल्गुन २०८१ शुक्रबार | 14th February, 2025 Fri
Investment bank

पानी भर्न मन्सुली चामल दिने तमसुक !

खबरडबली संवाददाता

खोटाङ  । गाउँघरतिर ऋण लिंदा तमसुक गरेको त सुनिन्छ । तर खोटाङको मंगलटारका बासिन्दाले भने पिउने पानीका लागि सोना मन्सुली चामल दिने तमसुक गरेका छन् ।

खोटाङको मंगलटारका बासिन्दाले पानी उपभोग गर्न मुहान भएको खेतधनीलाई सोना मन्सुली चामल दिने तमसुक गरेका हुन् । खोटाङको हलेसी तुवाचुङ नगरपालिका-६, मंगलटारका बासिन्दाले पिउने पानी उपभोग गरेको सट्टा तुवाचुङ नगरपालिका-५ दुर्छिम राबुका जसबहादुर राईलाई ३० किलोग्रामका ३० प्याकेट सोना मन्सुली चामल दिने तमसुक गरेका हुन् ।

जसमा दुवै वडाका वडाध्यक्षहरू रोहबरमा बसेका छन् । पानीको चरम अभाव हुने मंगलटारको दमैडाँडा, बरबोट, कार्की गाउँ र राउत गाउँका बासिन्दा जसबहादुरलाई वार्षिक रूपमा चामल दिएर पानी उपभोग गरिरहेका छन् । ६ वर्षदेखि यसरी नै पानी उपभोग गरिरहेका स्थानीय बासिन्दाले पछिल्लो पटक १० वर्षका लागि तमसुक बनाएका छन् ।

२०७४ पुसदेखि गाउँभन्दा करीब पाँच किलोमिटर टाढा रहेको मुहान भाडामा लिइएको स्थानीय बासिन्दा तीर्थबहादुर कार्कीले बताउँछन् । २०७४ सालमा पाँच वर्षका लागि गरिएको सम्झौता गत वर्ष सकिएको थियो । फेरि २०७९ पुस ११ मा १० वर्षका लागि सम्झौता गरिएको तीर्थबहादुरले बताए ।

यसरी ल्याइएको पानी दमैडाँडा, बरबोट, कार्कीगाउँ र राउतगाउँका ५० परिवार उपभोग गरिरहेका छन् । दमैगाउँ, बरबोट (मगरगाउँ) र कार्कीगाउँमा रहेका तीन वटा धाराबाट पानी वितरणको व्यवस्था मिलाइएको छ । स्थानीय बासिन्दाले तीनै धाराबाट पानी भर्ने गरेका छन् । कतिपयले धाराबाट व्यक्तिगत रूपमा पाइप जोडेर घरैमा पनि पानी लगेका छन् ।

पानी उपभोग गरे बापत हरेक वर्ष जसबहादुरको घरमै चामल पुर्याउने गरेको तीर्थबहादुरकाे भनाइ छ । गत वर्ष ४५ हजार रुपैयाँको चामल खरीद गरेर जसबहादुरलाई बुझाएको अर्का स्थानीय बासिन्दा मेखबहादुर थापा मगरले बताए । यसअघिसम्म पानीको मुहानधनीलाई कान्छी मन्सुली चामल दिंदै आएका थिए ।

अबदेखि सोना मन्सुली चामल दिने सहमति भएको छ । सोना मन्सुली चामल दिनुपरेपछि खर्च बढ्ने उनी बताउँछन् । कोभिड-१९ को महामारीका वेला चलेको बन्दाबन्दीमा चामल ढुवानी हुन सकेको थिएन ।

त्यतिवेला चामल खरीद गर्न नपाएर अप्ठ्यारो भएको उनी सुनाउँछन् । “चामल त किन्न पाइन्छ तर पानी किन्न सकिंदैन,” मेखबहादुर भन्छन्, “पानीका लागि जति भने पनि तिर्न तयार हुनुपर्ने अवस्था छ ।” जसबहादुरको खेतमा रहेका दुई वटा मुहानबाट पाइप मार्फत लगिएको पानीलाई दमैगाउँको सिरानमा निर्माणाधीन हलेसी क्षेत्र खोटाङ (बृहत् पम्पिङ) खानेपानी आयोजनाको पानी ट्यांकमा संकलन गरिन्छ ।

त्यहाँबाट वितरण गर्ने व्यवस्था मिलाइएको छ । ट्यांकीमा जम्मा भएको पानीलाई हरेक दिन बिहान ६ बजेदेखि दिउँसो १ बजेसम्म वितरण गरिन्छ । स्थानीय बासिन्दाले त्यो समयमा भरिसक्नुपर्छ । चामल दिनुपरे पनि टाढाबाट गाग्रो बोक्नुनपरेको स्थानीय बासिन्दा लालकुमार दर्जी सुनाउँछन् । 

पानीको रेखदेख गर्न वार्षिक १२ हजार रुपैयाँ दिने गरी एक जना हेरालु पनि राखिएको छ । खेतमा पानीको मुहान भएका जसबहादुर चन्द्रबहादुर दर्जीको घरमा आउजाउ गरिरहन्थे । उनको घरमा पानीको समस्या देखेपछि वर्षमा ६ महीना आफ्नो सिमसारे खेतको पानी पाइप राखेर लैजान भनेका थिए ।

चन्द्रबहादुर एक्लैले पाइप किनेर लग्न आर्थिक कठिनाइ भएपछि गाउँलेसँग मिलेर पाइप किन्न आग्रह गरेका थिए । त्यसपछि सबै गाउँले गएर जसबहादुरसँग पानीका लागि आग्रह गरे तर उनले मानेनन् । त्यसपछि गाउँलेले पानीको मूल भएको खेत बेच्न आग्रह गरे । त्यसमा पनि जसबहादुर सहमत भएनन् ।

अनि वार्षिक ३० किलोग्रामका ३० प्याकेट चामल दिने २०७४ मा सहमति बनेको हो । २०७४ चैतमा चामल बुझाएपछि अर्को महीना २०७५ वैशाखदेखि मात्र पानी उपयोग गर्न पाएका थिए । पानी ल्याउनका लागि वडा र नगरपालिकाले पाइप खरिद गर्न सहयोग गरेको छ । स्थायी व्यवस्था नभएकाले पानीको पाइप पनि जमीनमा गाडिएको छैन । 

गत जेठमा डढेलोले पाइप जलेको थियो । यसरी ल्याइएको पानी पिउनेसँगै नुवाइधुवाइ, गाईवस्तुलाई खुवाउन तथा सागपातमा हाल्न सहयोग पुगेको स्थानीय  तुलसी भुजेल बताउँछन् ।

यसअघि स्थानीय बासिन्दाले फडिनपानी कुवा, राजापानी कुवा, राबुखोलाबाट घण्टौं लगाएर गाग्रोमा बोकेर ल्याउने गरेका थिए । उता, चामलमा पानी दिएपछि जसबहादुरको सिमसारे खेत भने बाँझिएको छ। पानी गाउँमा गएपछि खेती गर्न नसकिने भएकाले चामल मागेको उनको तर्क छ ।

मंगलटारमा एशियाली विकास ब्यांक (एडीबी)को सहयोगमा २०५६ सालतिरै हलेसी तुवाचुङ नगरपालिका-७, महादेवस्थान मुहान भएको टिम्बुरबोटे खानेपानी आयोजना सञ्चालनमा ल्याइएको थियो । तर सडक विस्तार एवं २०७२ सालको भूकम्पका कारण टिम्बुरबोटे आयोजनामा पानीको मात्रा घटेको थियो । जसले गर्दा मंगलटारमा फेरि पानीको समस्या भएको हो ।

Khabardabali Desk–MB

यो नेपाली भाषाको अनलाइन समाचार संस्था हो । हामी तपाईहरुमा देशविदेशका समाचार र विचार पस्कने गर्छौ । तपाईको आलोचनात्मक सुझाव हाम्रा लागी सधै ग्रह्य छ । हामीलाई पछ्याउनुभएकोमा धन्यवाद । हामीबाट थप पढ्न तल क्लिक गर्नुहोस् ।

ठमेलमा प्रहरीमाथि कुटपिट गर्ने नाइके एमाले अखिलका नेता जोशी पक्राउ

काठमाडौं । ठमेलमा प्रहरीमाथि भएको कुटपिट घटनामा संलग्न रहेको आरोपमा अनेरास्ववियुका नेता कमलराज जोशी पक्राउ परेका छन् । प्रहरी कुटपिट घटनामा संलग्न रहे...

वरिष्ठ संगीतकर्मी प्रदिप भट्टराईको नयाँगीत“उमेर ढल्केको“ सार्वजनिक

काठमाडौं ।  नेपाली संगीत उद्योगका लोकप्रिय संगीतकर्मी प्रदिप भट्टराईले आफ्नो नयाँ गीत“उमेर ढल्केको“को म्युजिक भिडियो सार्वजनिक गरेका छन् ।  नेपाली ...

मानव बस्तीमा पसेको बाघको बच्चाको उद्धार

दाङ ।  बर्दियाको ठाकुर बाबा नगरपालिकाको अम्रेनी क्षेत्रबाट बिहीबार बिहान एउटा बाघको बच्चालाई उद्धार गरिएको छ।  मानव बस्तीमा पसेर स्थानीयका बाख्रा ख...

माओवादीको नेतृत्वमा रहेका सबै १२३ स्थानीयतहमा जनताको मन छुने काम भइरहेको प्रचण्डको दाबी

काठमाडौं । नेकपा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ ले माओवादीले जितेका पालिका प्रमुखहरूलाई विज्ञसहित राखेर प्रशिक्षण दिन लागेको बताएक...

सामुदायिक वनमा आगो लगाउने दुई जना पक्राउ

पर्वत । जिल्ला प्रहरी कार्यालय पर्वतले सामुदायिक वनमा आगो लगाउने दुई जनालाई पक्राउ गरेको छ । कुश्मा नगरपालिका वडा नम्बर १४ आर्थर डाँडाखर्कमा रहेको ठूल...

भायानेटको कनेक्टिभिटी अब फुटबल मैदानसम्म, महिला च्याम्पियनसिपको शीर्ष प्रायोजक बन्यो भायानेट

काठमाडौं । फाल्गुन ५ देखि १४ गतेसम्म दशरथ रंगशालामा आयोजना हुने अन्तर्राष्ट्रिय महिला फुटबल च्याम्पियनसिपको शीर्ष प्रायोजक इन्टरनेट सेवा प्रदायक कम्पन...

भायानेटले बुझायो ५५ करोड रुपैयाँ रोयल्टी र आरटीडीएफ

काठमाडौं । भायानेटले सबै बक्यौतासहित पछिल्लो आवको रोयल्टी र आरटीडीएफ गरी एकै पटक ५५ करोड रुपैयाँ बुझाएको छ। इन्टरनेट सेवा प्रदायक भायानेट कम्युनिके...

जनयुद्धलाई भ्रमपूर्ण तरिकाले व्याख्या गर्नेहरूबाट माओवादी नेतृत्व जोगिन सकेन

सत्ता स्वार्थमा रहँदा जनयुद्ध ‘ठीक’ देख्ने र सत्ताबाहिर रहँदा ‘जघन्य हत्या’ ?

महायज्ञबाट चार करोड ८४ लाख सङ्कलन

कैलाली  । मानवसेवा आश्रमले धनगढीमा सञ्चालन गरेको महायज्ञमा रु चार करोड ८४ लाख रकम सङ्कलन गरेको छ । धनगढीमा मानवसेवा आश्रमको भवन निर्माण गर्ने उद्देश्य...

संरक्षणको अभावमा तामाखानीका सुरुङ पुरिन थाले

म्याग्दी   । जिल्लाको रघुगङ्गा गाउँपालिका–६ ठाँडाखानीमा रहेको तामाखानीको सुरुङ पुरिन थालेका छ । छन्त्याल समुदायको पुख्र्यौली पेसा मानिने खानी खन्ने का...

अरु धेरै
Global Ime Bank
Vianet Nepal Internet
world Link Nepal
Right Path
Alphabet Education Consultancy

प्रतिकृया लेख्नुहोस्:

Krishi Bikas Bank NIBL RIGHT SIDE Salt Trending Alphabet Education Consultancy