त्रिविको शुल्क घटाउने निर्णयप्रति स्ववियुको प्रश्न: सम्झौता गर्ने व्यक्तिको आधिकारिकता के हो?

काठमाडौं । त्रिभुवन विश्वविद्यालय (त्रिवि) अन्तर्गत केही विभागहरूको शुल्क घटाउने विषयमा गरिएको सहमतिप्रति स्ववियु (स्वतन्त्र विद्यार्थी युनियन) ले आपत्ति जनाउँदै सम्झौता गर्ने व्यक्तिको आधिकारिकता माग गरेको छ।

स्ववियु अध्यक्ष दीपकराज जोशी नेतृत्वको टोलीले त्रिवि पदाधिकारीलाई बुझाएको ज्ञापनपत्रमा शुल्क घटाउने सम्झौता शैक्षिक, वैज्ञानिक र वस्तुगत आधारविनाको 'कागजको खोस्टा' भएको आरोप लगाइएको छ।

“विभागको कार्यक्रमबाट विभागमा रूपान्तरण भएपछि शुल्क घट्नु स्वाभाविक हो। तर, भ्रम सिर्जना गर्ने गरी गरिएको यस्तो निर्णयले विद्यार्थीलाई थप अन्यायमा पुर्‍याएको छ,” ज्ञापनपत्रमा उल्लेख छ।

स्ववियुले शुल्क घटाउने निर्णय कसले र कुन हैसियतमा गर्‍यो भन्ने प्रश्न उठाउँदै यो निर्णय विद्यार्थी शोषण वैधानिक बनाउने अर्को नाटक भएको आरोप लगाएको छ।

“सम्झौता गर्ने व्यक्तिको आधिकारिकता के हो भन्ने प्रश्न खडा भएको छ। अब यस्तो नाटक सह्य हुने छैन,” स्ववियुको चेतावनी छ।

चार विभागमा शुल्क घटाउने निर्णय विवादमा

त्रिवि मानविकी तथा सामाजिक शास्त्र संकाय अन्तर्गतका चार विभाग:

अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्ध तथा कूटनीति

लैंगिक अध्ययन

सामाजिक कार्य

द्वन्द्व, शान्ति तथा विकास अध्ययन

यी विभागहरूमा शुल्क घटाउने सहमति अखिल (क्रान्तिकारी) र त्रिवि प्रशासनबीच भएको थियो। तर, स्ववियुले उक्त निर्णयमा आफूहरू समावेश नभएको भन्दै त्यसको वैधानिकतामाथि प्रश्न उठाएको हो।

छात्रवृत्ति प्रणालीमा पनि असन्तोष

स्ववियुले त्रिविको छात्रवृत्ति निर्देशिका विभेदकारी र अन्यायपूर्ण रहेको भन्दै आपत्ति जनाएको छ। “निःशुल्क छात्रवृत्ति प्रत्येक वर्ष एउटै विद्यार्थीलाई दोहोरिने व्यवस्थामा हाम्रो विमति छ,” ज्ञापनपत्रमा भनिएको छ।

स्ववियुले त्रिविलाई तीन दिनभित्र शुल्क पुनर्मूल्याङ्कन समिति गठन गर्न माग गर्दै त्यसो नगरे श्रृंखलाबद्ध आन्दोलन सुरू गर्ने चेतावनी दिएको छ।

“आन्दोलनबाट सिर्जना हुने परिस्थिति को सम्पूर्ण जिम्मेवारी त्रिवि प्रशासनको हुनेछ,” ज्ञापनपत्रमा उल्लेख गरिएको छ।

स्ववियुले त्रिविमा शुल्क निर्धारण प्रक्रिया पारदर्शी र वैज्ञानिक हुनुपर्ने माग राख्दै आएको छ। यसपटकको विवादले त्रिविमा नीतिगत संवादको अभाव र विद्यार्थी संगठनबीचको प्रतिस्पर्धात्मक शक्ति संघर्ष समेत उजागर गरेको देखिन्छ।