Ntc summer Offer
Khabar Dabali २६ आश्विन २०८१ शनिबार | 12th October, 2024 Sat
Investment bank

बाहुबली ताण्डवको अन्तरकथा

संसदमा जिब्रो छँदाछँदै गरिने बाहुबली चलखेल हिजोको होस् वा आजको, त्यो कदापि स्वीकार्य छैन, त्यो त्याज्य छ, त्यो निन्दनीय छ लोकप्रिय लोकोक्ति भन्छ— विचारवान् मानिसले जिब्रो छँदाछँदै हात चलाउनु बुद्धिमानी होइन । तर सँगसँगै यसको वैकल्पिक भनाइ पनि हाजिर छ— रिस उठेका बेला बाहुनले वेद पढ्दैन । यो भनाइमा अन्तर्निहित अभिप्राय के हो भने रिस उठेका बेला शास्त्रको ठेकेदार भइखाएको बाहुनले पनि बुद्धिबल होइन, बाहुबलकै सहारा लिन्छ । बाहुबल मानिसले विकासक्रममा पशु जगत्बाट लिइआएको आदिम वृत्तिको संस्कारजन्य अवशेष हो । बुद्धिबल त विकासक्रममा धेरैपछि अस्तित्वको संघर्षमा प्रारम्भिक प्रविधिको विकास सँगसँगै पैदा भएर सुस्त गतिमा विकसित हुँदै आएको मानवीय विशिष्टता हो । जब आक्रोश र क्रोधको तीव्र र उग्र आवेगलाई शब्दमा व्यक्त गर्न जिब्रो असमर्थ हुन्छ तब त्यो आवेग मुड्कीधारी हातको माध्यमले अभिव्यक्त हुन्छ । बाहुबल स्वभावत: कडा हुन्छ । बाहुबलको चलखेल भयो कि तत्काल केही न केही क्षति भइनै हाल्छ । अस्ति सत्ता संघर्ष चुलिएर तनावको आँधी उठेको क्षणमा कथित संविधानसभामा प्रतिपक्षको वृत्तमा बाहुबल क्रियाशील भयो, र केही न केही क्षति भइहाल्यो । केही कटु वचनहरु प्रयोग भए, केही फर्निचर विकलाङ्ग भए, र आफ्नो अनिष्ट कर्मको फलस्वरुप बाहुबलीहरुका नाक अलिकता काटिए पश्चिमा विकसित पूँजीवादी मुलुकहरुका संसदमा हम्मेसी बाहुबलको चलखेल हुँदैन । पश्चिममा बुद्धिबलको इतिहास अपेक्षाकृत लामो छ, र नै बुद्धिबल तैबिसेक समुन्नत छ । त्यताका संसदहरुमा आक्रोश र क्रोधका उत्ताल आवेगहरुलाई वशमा राखेर शब्दको माध्यमले अभिव्यक्त गर्ने अभ्यासबाट खारिएको वाचाल जिब्रो समर्थ छ । यता हाम्रोमा त्यो छैन । बाहुबलको चलखेल त वास्तवमा अल्पविकसित मुलुकहरुका संसदहरुको अभिन्न अङ्ग नै हो । झिनामसिना प्रजातन्त्रका के कुरा, विश्वकै विशालतम् प्रजातन्त्र भनिने भारतको संसदमा प्राय: विशाल कुटाकुट र विशाल विनाश हुन्छ । संसदमा निकै समय कुटाकुट र विनाश नहुँदा मित्रराष्ट्र भारतका सांसदहरुलाई सके जीवन नै  रोमाञ्चक घटनाविहीन, केही नभएजस्तो, सुनसान, फिका र त्यसैत्यसै रित्तो लाग्दो हो । त्यसैले जीवनको उच्चाटलाग्दो सुनसानलाई भङ्ग गर्न पनि ती कुटाकुट र विनाशतर्फ हात बढाउँदा हुन् । देशको क्षेत्रफल, जनसंख्या, अर्थव्यवस्था, सैन्यबल र अहंकार आदिको विशाल आकारका आधारमा होला शायद, मित्र  मुलुक भारतलाई क्षेत्रीय ‘ठूल्दाइ’ भनिन्छ । ठूला घरको ठूलै चाला हुन्छ । त्यसैले त भारतीय संसदमा ठूलै हङ्गामा र ठूलै हात हालाहाल हुन्छ । छरछिमेकका साना भाइहरुले ठूूल्दाइको मति र व्यवहारको सिको गर्नु स्वाभाविकै हो । लेखनाथीय काव्यमा सामन्ती नीतिवचन भन्छ— ‘बडाले जो गर्‍यो काम हुन्छ त्यो सर्वसम्मत’ । यस अर्थमा हाम्रो सान्भाइ संसदको बाहुबल प्रयोग र क्षतिको प्रेरणाश्रोत भारतीय ठूल्दाइ संसद हो । गोर्खे संसदमा यो बाहुबली कर्मका आविष्कारक र थालनीकर्ता माओवादी, मधेशी र जनजाति किमार्थ होइनन् । वास्तवमा यो संसदमा बाहुबली कर्मको प्रथम र जाज्वल्यमान् नजीर तथा दृष्टान्त निर्माताको श्रेय एमालेलाई जान्छ ।  त्यसपछिको श्रेय जान्छ बाहुबली पथमा एमालेको निष्ठावान् अनुयायी नेपाली कांग्रेसलाई । छयालीस सालपछिको कुरा हो । राजतन्त्र कानुनी लिखतमै मात्र भए पनि संवैधानिक भयो, र महेन्द्रको फौजी कूद्वारा बध गरिएको संसदले पुनर्जीवन पायो । सनातनी संसदवादी कांग्रेसको सरकार बन्यो, र नवप्रवेशी संसदवादी एमाले प्रतिपक्षमा नारियो । झापामा वर्गशत्रु भनिने केही जीवात्का गर्धनमा नाङ्गा खुकुरी नचाएर पार्टीको भ्रूण ग्रहण गरी कालान्तरमा एमाले बनेको यो पार्टीका नेतागणका नशानशामा झापाकालीन तातो रगतको धङधङी बाँकी थियो । त्यो तातो रगतमा आक्रोश थियो, क्रोध थियो र सुखानीका व्याधाहरुप्रति प्रतिशोधको ज्वाला थियो । त्यसैले एमालेले संसदमा बाहुबलको तुजुक देखाउँदै गर्नुसम्म ताण्डव गर्‍यो । संसदमा कुर्सी तोडाइ र माइक फेराइ भनिनसक्नु र गनिनसक्नु भए । यसरी एमालेले बाहुबली पराक्रमको अखाडामा कीर्तिमानै नाथे त कति रच्यो कति † यो हिंस्रक पराक्रमको वेदीमा सडक किनारका सारा रेलिङहरु ध्वस्त भए । सडक छेउछाउका गाराका इँटाहरुको सडकैभरि बिस्कुन लाग्यो । बन्दको हैकमलाई अटेर गर्ने अभागी वाहनहरु त कति जले कति ! यो भयो कमरेड रोहितका शब्दमा संसदमा ‘भाइ कांग्रेस’ले प्रदर्शन गरेको बिछट्टको चर्तिकला । पछि जब चुनावी रेसमा दाइ कांग्रेसलाई उछिनेर ‘भाइ कांग्रेस’को सरकार बन्यो, दाइ कांग्रेसले बाहुबलको प्रदर्शनमा बडो निष्ठापूर्वक आफ्नो प्रिय ‘भाइ कांग्रेस’को बिँडो थाम्यो । यो हो संसदीय राजनीतिको बाहुबली फाँटको हिजोको कथा । आज हिजोको उही कथाको प्रेतले मुन्टो उठाएको छ । मुन्टो उठाएको संविधानसभामा हो । यो नाममात्रको संविधानसभा हो, वास्तवमा यसमा संविधानसभाको चारित्रिक विशेषता लेसमात्र पनि छैन । यसमा बहुमत र अल्पमतको प्रस्टाप्रस्टी कित्ताकाट भएको छ । यसमा तर्कयुक्त संवादको प्रयोग होइन, विवाद, आक्षेप, निषेध र मारमुङ्ग्रीको तमासा छ । यो कोलाहलमय सभामा राजनीतिका परस्परविरोधी एजेन्डाहरुको धुवाँधार टक्कर चल्दो छ । एकथरी एजेन्डामा प्रगतिशील परिवर्तनको आकांक्षा छ, अर्कोथरी एजेन्डामा खाइपाइ आएको स्वर्ग यथास्थितिमा जोगाइराख्ने जिद्दी छ । एकथरी एजेन्डामा उत्पीडितहरुको अधिकार र पहिचानको आग्रह छ, अर्कोथरी एजेन्डामा सनातनी वर्चस्ववादीहरुको संकीर्ण स्वार्थको रक्षा गर्ने हठ छ । एउटा राजनीतिको रथ अगाडि तान्न यत्नशील छ, अर्को राजनीतिको रथ पछाडि फर्काउन कटिबद्ध छ । यो उल्टो र सुल्टो, न्याय र अन्याय, प्रगतिशीलता र अगतिशीलता, प्रकाश र अन्धकार एवं समानता र विभेदबीचको भीषण द्वन्द्वमा कथित संविधानसभामा उग्र तनाव पैदा भयो, र यो द्वन्द्वमा उत्पीडितहरुको भाग्य र भविष्यको प्रतिनिधित्व गर्ने पक्षले उत्पीडकप्रति आक्रोश प्रकट गर्ने मेसोमा बाहुबलको प्रयोग गर्‍यो । केही कुर्सी उभिन्डो परे, केही माइक्रोफोन घाइते भए र केही पूर्व बाहुबलीका कोमल गाथमा माइक्रोफोन प्रहारको हल्का स्पर्श भयो । बस्, सुनिजाने र देखिजानेअनुसार भएको यति नै हो । संसदमा जिब्रो छँदाछँदै गरिने बाहुबली चलखेल हिजोको होस् वा आजको, त्यो कदापि स्वीकार्य छैन । त्यो त्याज्य छ, त्यो निन्दनीय छ । अप्रिय बाहुबली हङ्गामाको यो कथा यत्तिकै टुङ्गिदैन । यसको अर्को गम्भीर पाटो छ । कथित संविधानसभामा जब यो ताण्डव भयो, सनातनी वर्चस्ववादीहरुका मथिङ्गलमा करिबन आठ रेक्टर स्केलको भूइँचालो गयो । र, यस फाँटका राजनीतिकर्मी र बुद्धिकर्मीहरु तथा मानवअधिकारवादी र ज्ञानी–मनीषीहरु सन्त र शान्त एवं शालीन र सौम्य मानवीय सद्गुणका जन्मजात पूजकका रुपमा प्रस्तुत भए । र, यस्तो लाग्यो मानौँ ती अहिंसाका परम् उपासक बुद्ध र गान्धीभन्दा पनि बढी बुद्ध र गान्धी हुन् । तिनले आक्रोश र क्रोधको झोँकमा बानेश्वरको सभामा बाहुबलका प्रयोग गर्नेहरुको दानवीय बिम्ब निर्माण गर्न अभिव्यक्तिका सबै माध्यमहरु प्रयोग गरी गर्नुसम्म चेष्टा गरे । मेटिन नमान्ने इतिहास साक्षी छ— राजनीतिका यी तिनै कर्ताहरु र निजका सेवकहरु हुन् जसले निकट अतीतमा विभेद र अन्यायविरुद्ध विद्रोह गर्ने मूल वागीहरुका टाउकाको मोल तोकेका थिए । तिनलाई यिनले आतंककारीको दर्जा दिएका थिए । झोलामा तिनका टाउका लिएर आउन र जल्लादी ज्यालाबापत त्यही झोलाभरि रकम लिएर जान यिनले बडो प्रलोभनकारी सूचना जारी गरेको थिए । तिनको समूल विनाशमा यिनले आफ्नो भूस्वर्गको रक्षा हुने सपना देखेका थिए । पीडकहरुको स्मरणशक्तिको आयु छोटो हुन्छ । त्यसैले होला,  हिजोको आजै यिनले आफ्नो त्यो हिंस्रक अतीत भुसुक्कै बिर्से । संसदमा हिजोदेखि आजसम्म भएका बाहुबली बितण्डाका अपजसहरु तिनका कर्ताहरुका नाउँमा तिनका कर्मको मात्राअनुसार वितरण हुनुपर्ने हो । तर, आफ्नो भागको अपजससमेत अर्काका थाप्लामा थोपरेर हाम्रा यी महान् मनीषीहरु दूधले धोइएका स्वच्छ र पवित्र पात्रको अभिनय गर्नमा तल्लीन छन् । यथास्थितिको महलका हाम्रा ज्ञानी–मनिषीहरु लघुदृष्टिका धनी छन् । यी केवल झिँगा देख्छन्, तिनको उद्गमस्थल देख्दैनन्  संसदमा बाहुबलको अभिव्यक्ति त्यस्तो परिणाम हो जसको पृष्ठभूमिमा निश्चय नै खास कारण लुकिबसेको हुन्छ । केवल परिणामको भत्र्सना गर्नु र कारणतिर आँखा चिम्लिनु नाकअगाडि भन्किएको झिँगो देख्नु तर झिँगाको उद्गमस्थल देख्न नखोज्नु हो ।  यथास्थितिको महलका हाम्रा ज्ञानी–मनिषीहरु लघुदृष्टिका धनी छन् । यी केवल झिँगा देख्छन्, तिनको उद्गमस्थल देख्दैनन् कथित संविधानसभामा बाहुबली अभिनयका साथ सबैभन्दा चर्को आक्रोश प्रकट गर्नेहरुमा मधेशी र जनजाति थिए । र, निरन्तर चर्काे स्वरमा नारा लगाउनेहरुमध्ये दलित र महिलाहरु थिए । ती जो थिए आखिर तिनै किन थिए ? ती किन थिए भने तिनका आहत चित्तमा सदियौँदेखिको उत्पीडन, विभेद, वञ्चना र अपमानबाट उत्पन्न आक्रोशको आगो बलेको थियो । त्यो ऐठनकारी आगो हो । त्यो सन्तापकारी आगो हो । त्यो विस्फोटक आगो हो । तिनको त्यो बाहुबली हुङ्कार र त्यो गगनभेदी चित्कार त्यो हुङ्कार र चित्कारका स्रष्टाहरु अर्थात् सत्तावासी उत्पीडकहरुका संवेदनाहीन कानका जालीमा कम्पन पैदा गर्नमा समर्पित थियो । ऐठनको आगोबाट उठेको त्यो हुङ्कार र सन्तापको ज्वालाबाट उठेको त्यो चित्कारमा क्रूर, दमनकारी र असहिष्णु सत्ताको वास्तविक चरित्र उजागर भएको थियो । तर बाहुबली कृत्यको अखण्ड निन्दा गर्ने यथास्थितिका उपासक, रक्षक र पूजकहरुले त्यो देखेनन् । त्यो देख्न सक्ने भए ती कुरुप यथास्थितिका द्वारपाले  किन पो हुँदा हुन् र ?
Khabardabali

यो नेपाली भाषाको अनलाइन समाचार संस्था हो । हामी तपाईहरुमा देशविदेशका समाचार र विचार पस्कने गर्छौ । तपाईको आलोचनात्मक सुझाव हाम्रा लागी सधै ग्रह्य छ । हामीलाई पछ्याउनुभएकोमा धन्यवाद । हामीबाट थप पढ्न तल क्लिक गर्नुहोस् ।

बाँकेमा थप ६ कोरोना संक्रमितको मृत्यु 

काठमाडौं । बाँकेमा पछिल्लो एक रात र विहान गरी ६ जना कोरोना संक्रमितको मृत्यु भएको छ ।  भेरी अस्पताल नेपालगंजमा ४ र नेपालगंज कलेज कोहलपुरमा २ जना  ग...

पञ्जाबविरुद्ध दिल्लीको शानदार जित, उक्लियो शीर्ष स्थानमा

काठमाडौं । भारतमा जारी १४औँ सिजनको आईपीएलअन्तर्गत पञ्जाब किंग्सविरुद्ध दिल्ली क्यापिटल्स सात विकेटले विजयी भएको छ । पञ्जाबले दिएको १ सय ६७ रनको लक्...

ओलीलाई विश्वासको मत लिनका लागि राष्ट्रपतिले बोलाइन् प्रतिनिधिसभा बैठक

काठमाडौं । राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले प्रतिनिधिसभाको अधिवेशन आह्वान गरेकी छिन् । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीलाई विश्वासको मत लिने प्रयोजनका लागि...

पोखरेललाई अर्को झड्का : एमाले लुम्बिनिका सांसद दृगनारायणको पदबाट राजीनामा

काठमाडाैं ।  नेकपा एमालेका लुम्बिनी प्रदेशसभा सदस्य दृग नारायण पाण्डेले राजीनामा दिएका छन् । कपिलबस्तु २ (क) बाट निर्वाचित पाण्डले सभामुखसामू राजीनामा...

शंखर पोखरेललाई झड्का : बिमला वली माओवादी प्रवेश गरेपछि एमालेकाे बहुमत गुम्यो

लुम्बिनी। लुम्बिनी प्रदेश सांसद बिमला वली माओवादीमा प्रवेश गरेकी छन्। ओली माओवादीमा प्रवेश गरेसँगै शंकर पोखरेलको बहुमत गुमेको छ।  माओवादी र एमाले विभा...

मुख्यमन्त्री पोखरेलले राजिनामा दिनुको रहस्य !

काठमाडौं। लुम्बिनी प्रदेशका मुख्यमन्त्री शंकर पोखरेलले आज बिहान पदबाट राजीनामा दिएका छन्। पोखरेलले एकल बहुमतको सरकार बनाउन राजीनामा दिएको बुझिएको छ। ...

मुख्यमन्त्री पोखरेलको राजिनामा स्विकृत : एकल सरकारको दावी 

काठमाडौं । लुम्बिनि प्रदेशका मुख्यमन्त्री शंखर पोखरेलले मुख्यमन्त्रीबाट दिएको राजिनामा स्विकृत भएको छ ।  पोखरेलले दिएको राजिनामा प्रदेश प्रमुख धर्म...

लुम्बिनि प्रदेशका मुख्यमन्त्रीको अकस्मात राजिनामा 

काठमाडौं । लुम्बिनि प्रदेशका मुख्यमन्त्री शंखर पोखरेलले राजिनामा दिएका छन् । अविश्वास प्रस्तावको सामना गरिरहेका पोखरेलले अकस्मात राजिनामा दिएका हुन् ।...

भरतपुरमा दुई स्थानमा आइसोलेसन केन्द्र बनाइने

चितवन । भरतपुरस्थित वागीश्वरी र शारदानगरमा आइसोलेसन केन्द्र बनाउन जिल्लाको उच्चस्तरीय टोलीले  स्थलगत अध्ययन तथा छलफल गरेको छ ।  चितवनबाट प्रतिनिधित...

कारमा मृत भेटिएका तीनैजना बालकको पहिचान खुल्यो

दाङ् । तुलसीपुर उपमहानगरपालिका–६ को स्याउली बजार नजिक रोकिराखेको भारतीय नम्बरको कारभित्र हिजो शनिबार बेलुका मृतावस्थामा भेटिएका तीनैजना बालकको आज पहिच...

अरु धेरै
Vianet Nepal Internet
world Link Nepal
Right Path
Alphabet Education Consultancy

प्रतिकृया लेख्नुहोस्:

Salt Trending Alphabet Education Consultancy