यस्तो थियो– फाँसीमा चढ्नु अघि भगतसिंहले अदालतमा दिएको बयान

समाजको एक प्रमुख अङ्ग मजदुर हो, तर आज मजदुरलाई उसको प्राथमिक अधिकारबाट समेत बञ्चित गरिएको छ । मजदुरको मेहनतको सम्पूर्ण कमाई शोषक पूँजीपतिले कब्जा गरेको छ । आज अन्नदाता किसानहरु एक दाना अन्नकालागि तड्पिरहेका छन् । दुनियाँभरको बजारमा कपडा बुन्ने मजदुरहरुले आफ्नो बच्चाको आङ ढाक्नेसम्म कपडा पाईरहेका छैनन् । सुन्दर महलहरुको निमार्ण गर्ने ज्यामीहरु स्वयम् गल्लीमा बसेर आफ्नो जीवन लीला समाप्त गरिरहेका छन् । यसको विपरित समाजका शोषक पूँजीपतिहरु मोजमस्तीको जिन्दगी बाँचिरहेका छन् । भयानक असमानता र जÞबरदस्ती लादिएको भेदभावले दुनियाँमा ठूलो उथल पुथललाई अघि बढाईरहेको छ । यो स्थिति धेरै दिनसम्म टिक्न सक्दैन । स्पष्ट छ की आजको धनी वर्ग समाजको एक भयानक ज्वालामुखीको मुखमा बसेर रंगरेलियाँ ( उश्रृङ्खल गतिविधि) खेलिरहेका छन् । शोषणका कारण करोडौं अबोध बालकहरु र शोषितहरु एक भयानक खड्गको धारमा हिडिँरहेका छन् ।

यही हो हाम्रो आदर्श, र यही आदर्शको प्रेरणाले हामीले यो कडा चेतावनी दिएका हौं ।

यो स्थितिलाई यदि नियन्त्रण गरिएन भने चाँडै दुर्घटना हुनेछ । देशलाई एउटा आमूल परिवर्तनको आवश्यकता छ र जो मानिसहरु यो कुरालाई महसूस गर्छन् उनीहरुको कर्तव्य हो साम्यवादी सिद्धान्तद्धारा समाजको पुर्ननिर्माण गर्नु । जबसम्म यो गरिदैन तबसम्म मानिसद्धारा मानिस र एक राष्ट्रद्वारा अर्को राष्ट्र शोषित भइरहन्छ । जबसम्म साम्राज्यवाद समाप्त हुँदैन तबसम्म मानवता र उसको दुःखबाट छुटकारा पाउन असम्भव छ र तबसम्म युद्धलाई समाप्त गरेर विश्वशान्तिको युगमा जाने कुरा फगत ढोंग सिवाय अरु केही हुन सक्दैन । क्रान्तिबाट हाम्रो उदेश्य अन्ततोगत्वा एउटा यस्तो समाज व्यवस्थाको स्थापना हो जहाँ यस प्रकारकोे संकटहरुबाट मुक्ति मिल्छ र सर्वहारा वर्गको आधिपत्य सर्वमान्य हुनेछ । त्यहीँबाट स्थापित हुने विश्वबाट पीडित मानव समुदायले पूँजीवादको बन्धन र साम्राज्यवादी युद्धको दवदवाबाट छुटकारा पाउनेछन् । यही हो हाम्रो आदर्श, र यही आदर्शको प्रेरणाले हामीले यो कडा चेतावनी दिएका हौं । तर यदि हाम्रो यो चेतावनीमाथि ध्यान दिइएन भने वर्तमान शासन व्यवस्था मजबुत भएर जनशक्तिको बाटोमा अवरोध भएर आउने छ । तब क्रान्तिको यो आर्दश पूर्ति गर्नकालागि एक भयंकर युद्ध सञ्चालन गर्नु अनिवार्य हुनेछ । सबै बाधाहरु पछि युद्धको फलस्वरूप सर्वहारा वर्गको अधिनायकतन्त्र स्थापना हुनेछ । यही अधिनायकतन्त्रले क्रान्तिको आदर्श पुर्तिको लागि मार्ग प्रशस्त गर्नेछ ।

क्रान्ति मानव जातिको जन्मजात अधिकार हो । जसको अपहरण कसैले गर्न सक्दैन । स्वतन्त्रता प्रत्येक मनुष्यको जन्मसिद्ध अधिकार हो । श्रमिक वर्ग नै समाजको वास्तविक पोषक हो ।

क्रान्ति मानव जातिको जन्मजात अधिकार हो । जसको अपहरण कसैले गर्न सक्दैन । स्वतन्त्रता प्रत्येक मनुष्यको जन्मसिद्ध अधिकार हो । श्रमिक वर्ग नै समाजको वास्तविक पोषक हो । जनताको सर्वोपरी सत्ताको स्थापना श्रमिक वर्गको अन्तिम लक्ष्य हो । यो आदर्श र विश्वासका लागि हामीलाई जुनसुकै दण्ड स्विकार्य छ । हामी ती दण्डहरुलाई सहर्ष स्वागत गर्नेछौं । क्रान्तिको यो पूजावेदीमा हामी आफ्नो यौवन नैवेद्यको रूपमा लिन्छौं । किनकी यस्तो महान आदर्शको लागि ठूला ठूला त्यागपनि कम हुन्छ । हामी सन्तुष्ट छौं र क्रान्तिको आगमनको उत्सुकतापूर्वक प्रतीक्षा गरिरहेका छौं । (अंग्रेजले शासन गरिरहेको भारतको सदनमा बम पड्काएपछि ६ जून १९२९ मा दिल्लीको अदालतमा भगतसिंहले दिएको बयानको एक अंश) स्रोतः मजदुर विगुल अनुवादः खबरडबली