हार्ने डरले कोइराला क्याम्पमा खैलाबैला

काठमाडौं । जसरी पनि १३ औं महाधिवेशनबाट कांग्रेसको सत्ता हत्याउन नेता शेरबहादुर देउवाले सबै अस्त्र प्रयोग गर्ने तयारी गरेसँगै कांग्रेसको संस्थापन पक्षमा खैलाबैला मच्चिएको छ । पारिवारिक विरासतभन्दा आफ्नै प्रयासमा २००७ सालमा पार्टी स्थापना भएदेखि एकछत्र राज गर्दै आएको कोइराला परिवारको विरासतलाई नेता देउवाले यसपटक तोड्ने प्रयासस्वरुप सबै तयारीलाई तीव्रता दिएपछि संस्थापन पक्षमा खैलाबैला मच्चिाएको छ । महाधिवेशनमा आउँने प्रतिनिधि छानिने क्रियाशील सदस्यहरु धेरै आफ्नो तर्फबाट पार्न देउवाले पक्षले राम्रो तयारी गरेदेखि नै कोइराला पक्ष झस्किएको थियो । झन् संस्थापन पक्षकै बरिष्ट हस्तीहरु आउने चर्चा र केही केन्द्रीय सदस्यले खुलेरै साथ दिएपछि देउवा यसपटक मजबुत अवस्थामा छन् । यस अघि देउवा एकपटक गिरिजाप्रसाद कोइराला र गत १२ औं महाधिवेशनमा सुशील कोइरालासँग पराजित भएका थिए । सुशीलले १६५२ मत ल्याई विजयी हुँदा देउवाले १३१७ मत ल्याई ३३५ मतले पराजित भएका थिए । तर, यसपटक क्रियाशील सदस्यमा पकड, भातृ संस्थाहरु तरुण, दल, महिला संघ, नेविसंघ, दलित संघसहितका संस्थामा पकड, ७५ मध्ये ४५ जिल्लामा पकड भएपछि यसपटक देउवा पक्ष हावी हुने भएको छ । ‘सबैतिर हाम्रो पक्षमा माहोल देखिएको छ’ देशव्यापी घुमघाम र दौडाहामा सहभागी केन्द्रीय सदस्य श्याम घिमिरे भन्छन्, ‘सुशील दाईले पाँच वर्षमा पार्टीलाई संस्थागत रुपमा अगाडि बढाउन सक्नुभएन त्यसैले यसपटक देउवालाई जिताऔं भन्नेको मत धेरै छ ।’ घिमिरे कोइरालाबाटै केन्द्रीय सदस्यमा मनोनित भए पनि अहिले खुलेरै देउवा पक्षमा लागेका छन् । उनीसहित चन्द्र भण्डारी, मानबहादुर विश्वकर्माले पनि देउवालाई खुलेरै साथ दिएका छन् । अर्जुननरसिंह केसी, कृष्ण सिटौला, गगन थापासहितका नेतालाई पनि देउवाले अनेक आश्वासन दिएर आफूतिर ल्याउँदै छन् । यो बाहेक देउवा आफैं र आफू निकट केन्द्रीय सदस्यहरुलाई देशव्यापी संगठन निर्माणको लागि पठाइसकेका छन् । उनी आफैं पनि बाके, बर्दिया, कैलाली, कंचनपुर जस्ता ठाउँमा पुगेर आफ्नो पक्षमा माहोल बनाइरहेका छन् । आफू निकटका केन्द्रीय सदस्यहरुलाई पनि देशैभर फिजाइरहेका छन् । देउवाले पश्चि, मध्य पश्चिम, तराई, पूर्वी नेपाल सबैतिर नेतालाई दौडाएका छन् । देउवाको यस्तो शैलीबाट डराउँदै उनले आफ्नो पक्षमा माहोल बनाउन बाँडेका आश्वासनलाई चिर्न सभापति कोइराला पनि पछिपछि लागेका छन् । आफू निकटका नेताहरु आनन्द ढुंगाना, दिलेन्द्र बडु, दिलबहादु घर्ती, शशांक कोइरालासहितलाई उनले दौडाएका छन् । तर, उनीहरुको तयारी देउवा पक्षको जत्ति आक्रामक छैन । अर्को पक्ष कोइराला परिवारकै शेखर र सुजाताले समेत खुलेर सुशीललाई साथ दिएका छैनन् । यी दुवै यसपटक पदाधिकारीका लागि दाबेदार छन् । कुनै पद पाएमात्र अन्तिमसम्म सहयोग गर्ने भन्दै यी दुवै नेता अहिले सुशीलको आलोचनामा छन् । सुजाता नै एक्लै आफ्नो पक्षमा माहोल बनाउन यतिखेर पश्चिम नेपालमा सक्रिय छिन् । संस्थापन निकटका महामन्त्री कृष्ण सिटौला पनि एक्लै देश दौडाहामा छन् । अर्का महामन्त्री प्रकाशमान सिंहले पनि खुलेर कोइरालालाई साथ दिएका छैनन् । उनी पनि उपसभापति पाउनुपर्ने बार्गेनिङमा लागेका छन् । अर्को महत्वपूर्ण पक्ष भनेको उपसभापति रामचन्द्र पौडेलको साथ कोइरालाले पाउनेमा पनि यसपटक शंका छ । किनकी सधैं संस्थापनलाई साथ दिंदै आएकोले यसपटक आफू नै सभापतिमा उठ्न पाउनुपर्ने भन्दै पौडेलले पनि देश दौडाहालाई व्यापक बनाइरहेका छन् । उनी यतिखेर भारतका नेताहरुसँग परामर्श उतै गएका छन् । यी सबै फ्याक्टरलाई हेर्दै महाराजगञ्जबाट कममात्र निस्किएका सुशील तनावमा रहेको एक नेता बताउँछन् । यद्यपी पौडेल र देउवाले बाँडेको आश्वासनलाई चिर्दै नेताहरुलाई म्यानेज गर्ने गरी विधान संसोधन गर्ने र सबैलाई चित्त बुझाउने आश्वासन उनले बाँडेका छन् । संगठन विभाग प्रमुख आनन्दप्रसाद ढुंगाना सभापतिलाई बलियो बनाउने गरी विधान संसोधन भइरहेको बताउँछन् । तर, नेता देउवाले मंगलबार प्रष्टै शब्दमा भनेका छन्–यो पटक विधान संसोधन हुँदैन । अर्को पक्ष पाँच वर्षमा भातृ संगठन, विभाग, केन्द्रीय समिति, केन्द्रीय कार्यसम्पादन समिति, संसदीय दल कार्यसमितिलाई काम गर्न सक्ने गरी सक्रिय नबनाएको र नेताहरुलाई जिम्मेवारी नदिएको जस्ता पक्षलाई समात्दै देउवा पक्षले संस्थापनका कमजोरीलाई उठाउँदै छ । कांग्रेसमा आगमी माघ १५ गते गाउँ र नगर, २२ माघमा २४० निर्वाचन क्षेत्र, २५ माघमा ७५ जिल्ला र फागुन २० देखि २३ सम्म काठमाडौंमा १३ औं महाधिवेशन हुने कार्यतालिका छ । महाधिवेशन प्रतिनिधि प्रत्येक निर्वाचन क्षेत्रबाट १२/१२ जनाका दरले आउँछन् । कोइराला परिवारको सत्ता अर्को पक्षमा नजाओस् भनेरै सुशीलले राष्ट्रपति नबनी आफैं सभापतिमा उठ्ने तयारी गर्दै आएका छन् । यद्यपी देउवा उम्मेदवार पक्का भए पनि सुशीलले मुख खोलिसकेका छैनन् ।