Ntc summer Offer
Khabar Dabali १६ चैत्र २०८० शुक्रबार | 29th March, 2024 Fri
NIMB

‘युद्धले मानिसलाई कतिसम्मको बोका बनाउँदो रहेछ’

बोतलमा बाँकी रहेको रक्सी दुवैलाई बराबर भाग लगाएपछि मैले भने, भनिहाले नि मेरो कुनै खास इतिहास बाँधिएको छैन, लडाइँसँग । साधारण विदा मागेको छु । लडाईमा जानुअघि आफैलाई एउटा मेशिनमा परिणत गर्नुपर्छ । कसैको मायाँ गर्नु हुँदैन । त्यत्ति भए पुग्छ । उसले गिलास रित्याउँदै हाँसेर भन्यो – त्यो मलाई पनि थाहा छ । मलाई त्यति केटाकेटी नसम्झिनुस् न । सिपाहीहरुले भनेका, मैले केही गम्भीर भएर भनेँ । मायालु हुनेलाई मायालुको र स्वास्नीको निकै सम्झना आउँछ रे । अमेरिकन र गोरा सिपाहीहरु तकिया अँगालेर सुत्छन् रे । हाम्रा लाउरेहरु रंग उडिसकेको मायालुको तस्विर हेरेर चित्त बुझाउँछन् । झोलामा प्रेम लहरी सबैसँग हुन्छ । अकबर–बीरबल, तोता–मैना र कोक शास्त्रको किताव सर्कुलर गरेर पढ्छन् । भन्नुस् त युद्धले मानिसलाई कतिसम्मको बोका बनाउँदो रहेछ । गोरा सिपाहीहरु त स्वास्नी मान्छेको छायाँसम्म देख्नु हुँदैन । त्यसै मातिन्छन् तर मेरो मायालु थिएन । मैले जोडसँग गिलास अठ्याएँ । सिल्भरको भए कुच्चिसक्थ्यो तर काँचले आफ्नो धर्म छोडेन । उसले चित्त नबुझाएर भन्यो– यो त लडाइँको साधारण कुरो हो । सिपाहीहरुको साधारण मनोवृत्ति । चाहनुभयो भने त तपाईँको युद्ध दर्शन भन्न सक्नु हुनेछ । दुश्मनहरुसँग जम्काभेट भएका गफहरु हाँक्न सक्नुहुन्छ । मलाई लाज लाग्यो, आफ्नो कुराले स्तर नपाएकोमा । तैपनि लाज पचाउँदै भनेँ, तपाइँ साधारण तर कुरा त प्रमुख नै हो । तपाईँ एउटा सिपाहीबाट कस्तो गफको आशा राख्नु हुन्छ, शिवराजजी । सिपाही जहिले पनि उत्ताउलो हुन्छ । अब खाने काम गरौं । मैले पन्छाउँदैछु, उसले राम्रोसँग बुझ्यो । .. हामी भान्छा घरतिर गयौं । भात खाइसकेर आउँदासम्म हाम्रो खास केही कुरा भएन । चुरोट तान्दातान्दै उसले घडी हरेर तर्सदै भन्यो– ल बित्यो, अब जानुपर्छ । बढी सुते केही हुन्न । थाहा पाए कराउँदै आउँछे, किताउँछे मुजुरानी । नभनौं भन्दा भन्दै मेरो मुखबाट अकस्मात फुस्क्यो । अप्ठ्यारो लागेर म एकछिन घोप्टिएँ । उसले स्वभाविक स्वरमा भन्यो, ऊ त सुतिसक्छे । बढी मध्यराततिर मात्र सुत्छे । विशेष मुजुरामा अरुको विरोध गर्ने स्वभाव छैन । मैले रक्सी खाएकोमा उसलाई गुनासो छैन । बरि मान्दिन, रिसाउँछे । तर मलाई त्यसैको बढी मायाँ लाग्छ । किन, एउटा प्रश्नचिन्ह मेरो आँखा अगाडि देखा पर्यो । लगत्तै हरायो । मुजुरामा विरोध छैन । मलाई रमाइलो लाग्यो । उसलाई मैले रोक्न सकिन । ढोकासम्म पुर्याएर फर्किएँ । रक्स्याहाहरु भेटघाट भएको कोठा । तताततै फोहर भएको थियो । वास्ता नगरी म खाटतिर जाँदै थिएँ । ठीक शिवराज बसेको कुर्सिमुनी एउटा कागजको टुक्रा खसेको रहेछ । जिज्ञासाबस उठाएर हेरेँ । त्यो एउटा तस्विर थियो, उल्टो फर्केर खसेको । छर्लङ्ग अक्षरमा लेखिएको थियो– सकम्बरी । .. साँच्चै रक्स्याहरु यस्तै हुन्छन् । कहाँ के खस्यो, पत्तै पाउँदैनन् । शिवराजले यहिँ झारेर गएछ क्यारे । अरुको घरमा वा बारमा खसेको भए कस्तो गाइजात्रा हुन्थ्यो । धन्न म कहाँ छुट्यो । तस्विर पल्टाएर हेर्ने आँट मैले गरिन । नहेरे पनि हुन्छ, देखेकै हो सकम्बरी । मैले हिफाजतसँग आफ्नो कोतको खल्तीमा राखेँ । भोलि गएर बुझाउँदै थिएँ । १० बजेर नाघिसकेको थियो । म झ्यालमा बसेर शिवराजसँग भएका कुराहरु दोहार्याएर सम्झिन थालेँ । मेरो अरु काम थिएन र केलाउनुपर्ने कुनै समस्या पनि थिएन । रित्तो मान्छे । तकियामा टाउको राख्यो कि बिहान नहुञ्जेलसम्म बोल्नै पर्दैन । सोच्नलाई पनि मसँग कुराहरु बाँकी रहँदैनथ्यो । एक किसिमले सलल बगेको सजिलो मेरो जीवन । छुटकारा पाइसकेको । .. यो घरका केटीहरु अनौठा अनौठा छन् । म सामुन्नेको चोकमा आइपुगिसकेको थिएँ । पहिलो पटक आएपछि १५ दिनको लामो पर्खाइ भनौं । म्याद सिध्याउँदै दोस्रो पटक आएको थिएँ । तर त्यो आउनुमा खास मेरो कुनै रुचि थिएन । रुचि हुनु वा रुचि देखाउने मेरो उमेर छैन । यो मलाई राम्रैसँग थाहा छ । एउटा नहेरेको तस्विर फर्काउनु थियो, शिवराजजीलाई । बढी केही थिएन । घरको वातावरण उस्तै थियो । मोटर त्यहिँ थियो । त्यो एकचोक्टो चौरमा । निलो फूलको केही पातलिँदै गएको रंग । केवल मुजुराको खुट्टा थिएन । म केही खोज्दै गइरहेको थिएँ होला । त्यसैले अनायास त्यो कलिलो घारमा । झट्ट हेर्दा झण्डै आङसम्म आएको जाइको झ्याङ उता । एउटा सुनौलो मुडुलो टाउको उठाएर पर्खामा केही गर्न लागेकी केही हेर्न लागेकी सकम्बरीलाई देखेँ । धुवाँको एउटा खिरिलो घारमा टक्कँदै हराइरहेको देख्दा मैले थाहा पाएँ । ऊ चुरोट तानिरहेकी छ । जाइको झ्याङमाथि टाँगिएको एउटा सुनौलो खप्पर । एक रेखा धुँवा र अलिक माथि पर्खालमा झुण्डाएर फुलाइएका सायद सुनगाभाका केही बोटहरु । आँखालाई केन्द्रिभूत पारेर खाली त्यही दृष्यमा मात्रै हेर्दा त्यो साँच्चै एउटा मोटो चित्रकलाको नमुना भइरहेको थियो । तर त्यो दृष्य धेरैबेर हेरिन । आफू मात्र पछिबाट आइरहेकोमा अलिक अप्ठ्यारो लाग्यो । बोलाउँ भने नाम लिन असजिलो । खोकौं अलि अशिष्ट भइने । तर त्यस्तो स्थितिमा उसले मलाई धेरैबेर राखिन । एकाग्र भएर बसेको विरालोले कोही आएको थाहा पाउनासाथ लगत्तै टाउको घुमाएजस्तै फनक्क फर्केर हेरि । गला धेरै ठूलो भएको चोलोबाट देखिने गर्दनमुनीको हाड र बेस्कन उँभो उठेको छाती देख्दा हाँसो र वितृष्णाले एकसाथ मलाई छोप्यो । हो, मैले त्यति मात्र हेरेँछु । त्यतिमात्र देखेँछु । ऊ, चाँडै विवशता अनुभव गर्ने खालकी स्वास्नी मान्छे थिइन । यो मलाई पहिले पनि ज्ञात भइसकेको थियो । त्यसैले उसले कुनै पनि बाधा अनुभव नगरी सजिलैसँग भनी । दाइलाई भेट्न आउनु भएको होला । उहाँ बाहिरतिर जानु भएको छ । एकछिन पर्खनोस् । कतिबेरमा आउनु होला ? अब आइहाल्नु हुन्छ भन्दै जाइको झ्याङ्बाट लम्केर यता नछेलिने ठाउँमा आइ । चुरोटको ठूटो उसको झिनो औंलाहरुमा शतर्क अड्किएको थियो । एक अन्तिम सर्को तानेर उसले चुरोटको ठूटो भुँइमा फाली । म पइन्टको खल्तीमा हात हालेर भुँइतिर हेरेर उभिरहेको थिएँ । ऊसँग बोल्ने मैले आवश्यकता देखिन । .. एकछिनको चकमन्नतालाई चिर्दै उसले भनी – यहाँको डेरा शहरमा होइन ? मलाई शिवले भन्नु भएको । प्रशस्त दृष्टता भएको स्वास्नी मान्छे हुनुपर्छ यो । आफ्नो दाइलाई शिव नामले बोलाउँदी रहिछ । मैले उसको कुरा नसुनेकोमा उसले फेरि भनी– कुरा सुन्नु भएन कि क्या हो ? त्यसपछि झसंग भएको जस्तो एउटा बाहना गरेर मैले भने– होइन, यी पर्खालमा झुण्ड्याइएका सुनगाभाहरु कहाँबाट जम्मा गर्नु भएछ भनी विचार गर्दै थिएँ । यहाँ त अरु ठाउँमा मैले देखिन । घामको उज्यालोमा मुख्य उज्यालो पार्दै उसले भनी– फूलको मलाई शोक छ । सायद हाँस्नु र खुशी हुनुको उसको सीमा यति नै होला । ऊ भन्दै थिइ– यो विशेष ठाउँबाट मगाएको । यी फूलहरुको आफ्नो विशेषता छ । यता हेर्नोस्, यो हाँगामा कोपिलाजस्तो पलाएको छ नि देख्नु भो ? यो यहिँ यो फूलको प्रमुख अंग हो । यसले किरा मार्छ । यसलाई जीवघातक सुनगाभा पनि भन्छन् । भवँरा, मौरी, अरिंगाल यहाँ आउनै हुँदैन । उत्सुकतावस पनि उसैको बगालमा उभिन पुगेँछु । हावाको एउटा पातलो नदेखिने धर्सोले मात्र हामी दुईलाई अलग लागेको थियो त्यसबेला । उ प्रशस्त्र रमाउँदै भनिरहेकी थिइ । उसको पातलो औंला फूलको छेउछाउमा हल्लिरहेको थियो । भवँरा, अथवा मौरीको श्वरको चेतना पाएपछि यी कोपलाजस्ता थैलाहरुले आफ्नो मुख पाउँछन् । यहाँ के छ कुन्नी । किराहरु फूल छोडेर यसभित्र पस्छन् । एउटा थैलामा एउटा भँवरा पसिसकेपछि यसले आफ्नो मुख बन्द गर्छ । किरा भित्र निसास्सिएर मर्छ । असाध्यै रमाइलो हुन्छ । अहिले किरा आएको छैन । नत्र तपाइँले पनि देख्नु हुन्थ्यो सुयोगजी । .. मैले तर्सिएर उसलाई हेरेँ । तर उसले मलाई हेरेकी थिइन । सम्झेँ, स्वास्नीमान्छे साच्चिकै किदृष्ट हो । ऊ थिइ, किदृष्ट मेरो के लाग्छ । मलाई उसको अनुहार हेर्दा मलाई अर्कै भावनाले कुत्कुतायो– यो सुनगाभाको फूलले किरा मार्छ त ऊ यो विधि रमाउनुपर्ने किन ? अहिले त बोल्ने आवश्यकता मात्र होइन, ऊसँग कुरा गरिरहने रहर लाग्यो । मैले खल्तिबाट चुरोटको बट्टा झिकेर उसलाई दिएँ । उसले निःशंकोच एउटा झिकी । सल्काइसकेपछि मैले सोधेँ, भवँरा बस्नै नपाएपछि यो फूलको के अर्थ ? पछिबाट लाज लाग्यो, कस्तो सस्तो कुरा सोधेँछु । त्यसै त सिपाही । तर उसले मेरो कुरालाई त्यति सस्तोसँग लिइन । चुरोटको धुवाँ फुरुर छोड्दै उसले भनी– फूल बिग्रिदैन, सुरक्षित हुन्छ । उसप्रतिको मेरो रहर अझ बढ्दै गयो । मैले उसलाई नहेरी भनेँ– त्यसो भए निरुद्देश्यीय यसलाई नफुलाउनोस् । फूलको कुनै न कुनै सार्थकता हुनैपर्छ । जुन फूलको फुल्नुमा र आफूलाई लुकाउनुमा विशेषता छैन, त्यसले जीवघाती तन्तु आफूसँग राख्छ भने त्यस विशेषतालाई के विशेषता मान्ने ? ओइलाउनु र झर्नु त यसले पर्छ पर्छ भने एउटा विद्रोहसँग खेलेर सिद्धिन किन नसक्ने ? मैले आफ्नो भनाइको प्रभाव उसको अनुहारमा हेर्न खोजेँ तर ऊ जस्ताको तस्तै थिइ । उसले मलाई नै हेरिरहेकी थिइ । (पारिजातको चर्चित उपन्यास ‘शिरीषको फूल’को एक अंश)
Khabardabali

यो नेपाली भाषाको अनलाइन समाचार संस्था हो । हामी तपाईहरुमा देशविदेशका समाचार र विचार पस्कने गर्छौ । तपाईको आलोचनात्मक सुझाव हाम्रा लागी सधै ग्रह्य छ । हामीलाई पछ्याउनुभएकोमा धन्यवाद । हामीबाट थप पढ्न तल क्लिक गर्नुहोस् ।

बाँकेमा थप ६ कोरोना संक्रमितको मृत्यु 

काठमाडौं । बाँकेमा पछिल्लो एक रात र विहान गरी ६ जना कोरोना संक्रमितको मृत्यु भएको छ ।  भेरी अस्पताल नेपालगंजमा ४ र नेपालगंज कलेज कोहलपुरमा २ जना  ग...

पञ्जाबविरुद्ध दिल्लीको शानदार जित, उक्लियो शीर्ष स्थानमा

काठमाडौं । भारतमा जारी १४औँ सिजनको आईपीएलअन्तर्गत पञ्जाब किंग्सविरुद्ध दिल्ली क्यापिटल्स सात विकेटले विजयी भएको छ । पञ्जाबले दिएको १ सय ६७ रनको लक्...

ओलीलाई विश्वासको मत लिनका लागि राष्ट्रपतिले बोलाइन् प्रतिनिधिसभा बैठक

काठमाडौं । राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले प्रतिनिधिसभाको अधिवेशन आह्वान गरेकी छिन् । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीलाई विश्वासको मत लिने प्रयोजनका लागि...

पोखरेललाई अर्को झड्का : एमाले लुम्बिनिका सांसद दृगनारायणको पदबाट राजीनामा

काठमाडाैं ।  नेकपा एमालेका लुम्बिनी प्रदेशसभा सदस्य दृग नारायण पाण्डेले राजीनामा दिएका छन् । कपिलबस्तु २ (क) बाट निर्वाचित पाण्डले सभामुखसामू राजीनामा...

शंखर पोखरेललाई झड्का : बिमला वली माओवादी प्रवेश गरेपछि एमालेकाे बहुमत गुम्यो

लुम्बिनी। लुम्बिनी प्रदेश सांसद बिमला वली माओवादीमा प्रवेश गरेकी छन्। ओली माओवादीमा प्रवेश गरेसँगै शंकर पोखरेलको बहुमत गुमेको छ।  माओवादी र एमाले विभा...

मुख्यमन्त्री पोखरेलले राजिनामा दिनुको रहस्य !

काठमाडौं। लुम्बिनी प्रदेशका मुख्यमन्त्री शंकर पोखरेलले आज बिहान पदबाट राजीनामा दिएका छन्। पोखरेलले एकल बहुमतको सरकार बनाउन राजीनामा दिएको बुझिएको छ। ...

मुख्यमन्त्री पोखरेलको राजिनामा स्विकृत : एकल सरकारको दावी 

काठमाडौं । लुम्बिनि प्रदेशका मुख्यमन्त्री शंखर पोखरेलले मुख्यमन्त्रीबाट दिएको राजिनामा स्विकृत भएको छ ।  पोखरेलले दिएको राजिनामा प्रदेश प्रमुख धर्म...

लुम्बिनि प्रदेशका मुख्यमन्त्रीको अकस्मात राजिनामा 

काठमाडौं । लुम्बिनि प्रदेशका मुख्यमन्त्री शंखर पोखरेलले राजिनामा दिएका छन् । अविश्वास प्रस्तावको सामना गरिरहेका पोखरेलले अकस्मात राजिनामा दिएका हुन् ।...

भरतपुरमा दुई स्थानमा आइसोलेसन केन्द्र बनाइने

चितवन । भरतपुरस्थित वागीश्वरी र शारदानगरमा आइसोलेसन केन्द्र बनाउन जिल्लाको उच्चस्तरीय टोलीले  स्थलगत अध्ययन तथा छलफल गरेको छ ।  चितवनबाट प्रतिनिधित...

कारमा मृत भेटिएका तीनैजना बालकको पहिचान खुल्यो

दाङ् । तुलसीपुर उपमहानगरपालिका–६ को स्याउली बजार नजिक रोकिराखेको भारतीय नम्बरको कारभित्र हिजो शनिबार बेलुका मृतावस्थामा भेटिएका तीनैजना बालकको आज पहिच...

अरु धेरै
Right path detel page
Alphabet Education Consultancy

प्रतिकृया लेख्नुहोस्:

Salt Trending Alphabet Education Consultancy Pioneer Software Technologies